Herfst is Vata seizoen.

Na de vrije zomerenergie, staat de herfst in het teken van gronden, weer meer naar binnen keren, verbinding maken met jezelf en het grotere geheel. Je behoefte aan structuur, andere voeding en je routines weer op pakken neemt toe.

De herfst is dus een mooi moment om extra aandacht te schenken aan je ochtendroutines, deze weer op te pakken en er een paar nieuwe aan toe te voegen. Heb je niet echt een ochtendroutine? Dan is de herfst bij uitstek geschikt om ermee te beginnen.

Maar eerst nog even naar de herfst als seizoen. Als de herfst er eenmaal is, kun je dat meteen merken aan de toenemende wind en kou buiten en bij jezelf aan een toenemende eetlust en bijvoorbeeld een droger wordende huid, een gevoel van onrust of niet voldoende gegrond zijn.

Herken je dat? 

Ayurveda heeft er verklaringen voor en fijne voeding en leefstijladviezen die je kunt toepassen om jezelf voor te bereiden en gegrond de herfst door te gaan.

Neem de eetlust bijvoorbeeld. Deze neemt toe omdat het buiten kouder wordt en je spijsvertering (agni) weer harder gaat werken. Dat is heel normaal in deze periode van het jaar en door de natuur zo ontworpen om ervoor te zorgen dat we in balans blijven. Echter voelen we het vaak niet meer zo goed aan en luisteren we er niet voldoende naar, waardoor onbalans kan ontstaan.

Wat is Vata dosha?

Vata dosha is een van de drie (Vata, Pitta, Kapha) doshas (body mind types) in de leer van Ayurveda.

Vata is mobiel, afbrekend, droog, licht, koud, winderig, ruw en leeg.

Volgens de Ayurveda is de herfst verbonden aan Vata dosha, want deze bestaat uit de elementen ether en lucht, welke in de herfst het meest waarneembaar zijn. Er is veel beweging gaande in de herfst, denk maar aan de wind buiten, en tegelijkertijd is er een afbrekende energie, te zien aan de bladeren die van de bomen naar beneden dwarrelen. De natuur keert naar binnen en deze beweging gebeurt ook in ons.

Ether is heel subtiel, etherisch en licht en de meest spirituele van de vijf elementen. Het is de ruimte tussen de dingen en nodig om in contact te komen met je geest. In de herfst kun je voelen dat je behoefte aan stilte en naar binnen keren toeneemt. Yoga, meditatie en yoga nidra zijn erg fijn om nu meer te gaan doen.

Lucht is dynamisch en mobiel en verbonden met creativiteit, nieuwe ideeën en beweging. Het wordt geassocieerd met verandering en zorgt ervoor dat alles blijft stromen. De uitdaging is dat in de herfst deze energie makkelijk om kan slaan in onrust. Kalmeer je geest zodat je optimaal van de creatieve energie tijdens de herfst gebruik kunt maken.

De elementen ether en lucht kunnen in de herfst makkelijk uit balans raken omdat ze gelijke eigenschappen hebben als de herfst. Gelijken versterken elkaar, tegenovergestelde eigenschappen balanceren. Daarom is in de herfst gronden, vertragen, verwarmen en voeden zo belangrijk.

De herfst kan een hele fijne creatieve energie en beweging met zich mee brengen, mits je in balans bent. Ben je minder goed in balans op dit moment of ben je een Vata type, dan kun je de herfst juist als heel onprettig ervaren, met als gevolg veel onrust in jezelf en een gevoel van niet gegrond zijn.

Om in balans te blijven in de herfst zullen we dus het Vata dosha moeten kalmeren en balanceren met tegenovergestelde eigenschappen, zowel qua voeding als leefstijl. Dat betekent ons lichaam en onze geest voeden, verwarmen, kalmeren, gronden en naar binnen keren. En ook, heel belangrijk, zo veel mogelijk prikkels van buitenaf vermijden. Anders zal je onrust in je zenuwstelsel alleen maar toe nemen. Dus veel minder op je telefoon zitten en doelloos door social media scrollen. Lees liever een ouderwets boek, journal of luister naar fijne muziek. 

Qua voeding is het belangrijk om in de herfst warme en voedende gerechten te eten, denk aan pompoensoepen. Dit is typisch herfst en met een reden. Sla in de herfst geen maaltijden over en vermijd luchtige voeding zoals salades, rauwkost en crackers. Drink verwarmende theeën zoals gemberthee en de bekende Ayurvedische KKV thee (uit gelijke delen komijn, koriander en venkelzaad).

5 Ayurvedische ochtendroutines  passend bij de herfst

En nu de beloofde ochtendroutines. Ayurveda hecht hier grote waarde aan. Je zet er een gezonde basis mee voor de rest van je dag. In de herfst extra belangrijk en een mooi moment om er meer aandacht aan te schenken.

Hier mijn vijf favoriete ochtendroutines.

1. Sta vroeg op. Als het je lukt, ver voor zonsopgang als het buiten nog vredig en stil is. Zo kun je van de spirituele energie gebruik maken. Jammer als je er doorheen slaapt.

2. Gebruik opwekkende, verfrissende essentiële oliën om wakker te worden, Minty Morning is er perfect voor. Maak er je eerste self-care moment van de dag van. Neem een paar momenten voor jezelf en zet een positieve intentie voor je dag. Met deze ondersteunende 5-minuten meditatie lukt het zeker.

3. Schraap je tong, met een metalen of koperen tongschraper (gebruik beter geen plastic) om de afvalstoffen die zich 's nachts op je tong verzameld hebben te verwijderen. Poets je tanden. Gorgel met warm water of sesamolie, eventueel met een paar druppels essentiële muntolie.

4. Drink een glas warm water (gekookt & afgekoeld) om je systeem mee wakker te maken en je spijsvertering op gang te brengen. Om je immuunsysteem extra te ondersteunen kun je in de herfst en winter ½ tl. kurkumapoeder eraan toevoegen.

5. Masseer jezelf helemaal in met warme sesamolie, heerlijk voedend en grondend voor de herfst.  Deze zelfmassage met warme olie wordt in de Ayurveda Abhyanga genoemd. Echt een moment van zelfliefde en zalig om te doen. Laat de olie het liefst even intrekken. Trek wat oude kleren aan en doe nu je self-practice zoals meditatie, journalen, yoga nidra of een paar ademhalingsoefeningen. Neem dan een warme douche. De olie zal verder de huid intrekken en deels afgespoeld worden. Gebruik geen zeep zodat iets van de olie op je huid achterblijft. Het zal  letterlijk een beschermlaagje vormen op je lichaam om je te beschermen tegen de kou, wind en andere invloeden en prikkels van buitenaf.

Conclusie:

De herfst kan heel onrustig en beweeglijk aanvoelen. Om beter te kunnen gronden en in balans te blijven is het belangrijk om aandacht te schenken aan je ochtendroutines en er een paar nieuwe gezonde aan toe te voegen. Deze zullen je helpen om op een fijne en gegronde manier je dag in te gaan.  

Tip: begin elke dag met het toevoegen van een van bovenstaande routines. Zo maak je het behapbaar en zal het je beter gaan lukken om vol te houden.

Ik wens je een fijn en creatief herfstseizoen. Heb je behoefte aan persoonlijk advies? Neem dan gerust contact met me op.

Liefs Britta